Jump to content

Princely houses of Poland and Lithuania

From Wikipedia, the free encyclopedia
King of Poland in tournament attire, ca. 1433-1435

The princely houses of Poland and Lithuania differed from other princely houses in Europe. The Polish and Lithuanian nobility (szlachta) could not be granted noble titles by the King in the Polish-Lithuanian Commonwealth as hereditary titles, with some exceptions, were largely forbidden. Therefore, the title of prince either dated to the times before the Union of Lublin, which created the Commonwealth in 1569, or was granted to some nobles (usually magnates) by foreign kings. Due to the longstanding history of common statehood, some noble families often described as "Polish" actually originated in Grand Duchy of Lithuania and are of Lithuanian or Ruthenian descent.

Kingdom of Poland

[edit]
# Name Coat of Arms Title recognition Remarks
Royal Houses
1 Piast dynasty c. 960

The first historical dynasty prevailing in Poland from about 960 to 1370. Their progenitor, the semi-legendary Piast the Wheelwright, son of Chościsko, came from Gniezno. According to the chronicles of Gallus Anonymus, the son of Piast the Wheelwright and his wife RzepichaSiemowit, became the first ruler of the Piast dynasty. Followed by Lestek and Siemomysł. The first ruler of the Piast dynasty and Civitas Schinesghe (the first recorded name related to Poland as a political entity), who historically is not questioned, was Mieszko I of Poland.

died out in 1370 in the Kingdom of Poland with the death of king Casimir III the Great; the last Silesian Piasts, who formed the oldest branch of the first Polish royal Piast dynasty, were George William, Duke of Liegnitz in 1675, and the last Silesian Piast female was Karolina, Duchess of Liegnitz-Brieg-Wohlau in 1707, in the Duchies of Silesia
2 Jagiellonian dynasty 1386

Princely (grand ducal) roots of this family are older, but only connected with Lithuania. Previously also known as the Gediminid dynasty in the Grand Duchy of Lithuania. The dynasty takes its name from Władysław II Jagiełło who was the Grand Duke of Lithuania between 1377–1434 and then alongside his wife queen regnant Jadwiga of Poland (reign 1384–1399) became king of Poland between 1386 and 1434.

died out in 1596

Duchy of Pomerania

[edit]
# Name Coat of Arms Title recognition Remarks
Dukes of Pomerania
1 House of Griffins 1106 died out in 1660
2 House of Sobiesław 1227 died out in 1317 (Duchy of Pomerelia)

Polish–Lithuanian Commonwealth

[edit]
# Name Coat of Arms Title recognition Estates Remarks
"Ancient" Princely Houses (Rody „stare”)
1 Olelkowicz 1569 Duchy of Kopylsko-Słuck title expired in 1592
2 Ostrogski 1569 Ordynacja and Duchy of Ostroróg, Jarosław, Tarnów title expired in 1620
4 Borkowski 1499 Duchy of Samogitia[1] family exists
5 Borowski ~1528 Princely family of Rurikid origin, Kniaz, Kśiestwo Żmudzkie family exists [2]
6 Zasławski 1569 Duchy of Zasław, Ordynacja and Duchy of Ostroróg title expired in 1682
7 Zbaraski 1569 Duchy of Zbaraż title expired in 1631
8 Wiśniowiecki 1569 Duchy of Wiśniowiec, Duchy of Łubniów, Duchy of Zbaraż title expired in 1744
9 Korecki 1569 Duchy of Korets title expired in 1651
10 Sanguszko 1569 Duchy of Koszyrsk, Ordynacja Ostrogska, Duchy of Zasław family exists
11 Czartoryski 1569 Duchy of Czartorysk, Duchy of Klewań, Puławy, Sieniawa family exists
12 Czetwertyński 1569 Duchy of Czetwertynia family exists
13 Radziwiłł 1569 Duchy of Birżańsk, Ordynacja and Duchy of Nieświez, Duchy of Dubienica,
Ordynacja and Duchy of Ołyka, Ordynacja Kleck, Duchy of Kopylsko-Słuck
family exists
14 Tarczyński 1569 Duchy of Tarczyn, family exists
"New" Princely Houses (Rody „nowe”)
14 Lubomirski 1682 Wiśnicz, Kolbuszowa, Jarosław, Przeworsk, Ordynacja Ostrogska family exists
15 Poniatowski 1764 Korsun-Shevchenkivskyi, Jabłonna, Kozienice, Grodno, Wołczyn family exists
16 Sapieha 1768 Różana, Kodeń, Horki, Zelwa family exists
Princes of the Partition Sejm
17 Poniński 1773 Września title expired in 1920
18 Sułkowski 1774 Leszno, Ordynacja Rydzyńska family exists
19 Jabłonowski 1775 Duchy of Ostrog title expired in 1926
20 Massalski (Hetmans-Bishops line) 1775 Lachowicze, Mysz, Werki, Druja title expired in 1794
Ordynacja families
21 Zamoyski (Hetman line) 1588 Ordynacja Zamojska, Szarogród title expired in 1665
22 Zamoyski (Younger line) 1676 Ordynacja Zamojska family exists
23 Gonzaga-Myszkowski 1601 Ordynacja Pińczowska title expired in 1727
24 Gonzaga-Myszkowski-Wielopolski 1729 Ordynacja Pińczowska family exists
Lords of Principalities
25 Potocki family 1696 Duchy of Zbaraz family exists
26 Mniszech 1744 Duchy of Wiśniowiec died out in 1905
Royal Houses
27 Sobieski 1674 Żółkiew died out in 1737
28 Leszczyński 1705 Leszno died out in 1766
Dukes of Polish fiefs
29 Hohenzollern 1525 Duchy of Prussia, Lębork, Bytów, Taurogi, Sereje family exists
30 Kettler 1561 Duchy of Courland and Semigallia title expired in 1737
31 Movilești (Mohyłowie) 1595 Principality of Moldavia, Wielkie Oczy title expired, family exists in Ukraine and Western Russia
32 Wettin 1759 Duchy of Courland and Semigallia title expired in 1763, family exists
33 Biron 1737 Duchy of Courland and Semigallia family exists
Clergy Princes
34 Bishops of Gniezno traditionally Duchy of Łowicz liquidated in 1795
35 Bishops of Krakow traditionally Duchy of Siewierz liquidated in 1790
36 Bishops of Warmia traditionally Duchy of Warmia liquidated in 1772
37 Bishops of Płock traditionally Duchy of Pułtusk liquidated in 1795
38 Provost of Płock traditionally Duchy of Sieluń liquidated in 1790

Old Lithuanian Gediminid and Ruthenian (Rurikid) Princely Houses

[edit]
# Name Coat of Arms Remarks
Princely Houses
1 Giedroyć family exists
2 Światopełk-Mirski family exists
3 Drucki Branches: Druccy-Sokoliński, Drucki-Konopla, Drucki-Ozierecki,
Drucki-Pryhabski, Drucki-Horski, Drucki-Tołoczyński, Drucki-Lubecki
family exists
4 Rużyński died out in the 17th century
5 Kurcewicz family exists
6 Połubiński family exists
7 Łukomski family exists
8 Ostrożecki died out
9 Zasławski family exists
10 Porycki died out in 1637. Princes of Ruthenian origin in the Korybut clan.
12 Żyżemski perhaps died out
13 Hołowczyński died out in 1658
14 Szujski died out in 1658
15 Holszański died out
16 Szemiot / Szameit family exists
17 Pac died out in 1835
17 Świrski family exists
18 Fedorowicz / Fiedorowicz died out
19 Gliński died out

Princely Houses with Tatar origin

[edit]

These princely houses lived like average rich nobility, but sometimes part of these lived like peasants.[3]

  • Ahmetowicz
  • Achmetowicz
  • Adamowicz
  • Aksak, Axak
  • Apanowicz-Białobłocki
  • Assanczukowicz
  • Assanowicz
  • Bahryński
  • Bartoszewicz
  • Begimowicz
  • Berbasz
  • Bierbasz
  • Birbasz
  • Bohdanowicz
  • Bułhak
  • Chazbiejewicz
  • Dawidowicz
  • Fursowicz
  • Gliński
  • Grocholski
  • Haraburda
  • Jachicz
  • Juchowski
  • Jurewicz
  • Juszyński
  • Kadyszewicz Kejdysz
  • Kambułatowicz
  • Karaczewicz
  • Kasymowicz
  • Kieński
  • Kiński
  • Kordysz
  • Korycki
  • Korzon
  • Kotłubaj
  • Kryczyński
  • Lebiedziewski
  • Lipski
  • Łostajski
  • Łowczycki
  • Malibakszycz
  • Maluszycki
  • Małyszycki
  • Maślakiewicz
  • Minbułatowicz
  • Najman-Kadyszewicz
  • Niekraszewicz
  • Nowosielski
  • Obulewicz
  • Okęcki
  • Ostryński
  • Petyhorski
  • Piotrowski
  • Puński
  • Rodkiewicz-Szpakowski
  • Rudnicki
  • Sayna-Kryczyński
  • Siehdziński
  • Skirmunt
  • Smólski
  • Sołtan
  • Starzyński
  • Sulimanowicz
  • Sulkiewicz
  • Szymkowicz
  • Szyryński
  • Talkowski
  • Tarak-Buczacki
  • Taraszewski
  • Tuhan-Baranowski
  • Ułan
  • Ułan-Maluszycki
  • Waliła-Łowczycki
  • Zawacki
  • Zackiewicz-Sulimanowicz

Princely titles granted by foreign monarchs

[edit]
# Name Coat of Arms Title recognition Remarks
1 Czartoryski 1433[4] Holy Roman Empire

A confirmation of the old princely title

family exists
2 Radziwiłł 1515/18 and 1547 Holy Roman Empire

A confirmation of the old princely title

family exists
3 Ossoliński 1633, 1634, 1736 Papal States, Holy Roman Empire, France entitled family lines died out
4 Denhoff 1637 Holy Roman Empire entitled family line died out
5 Koniecpolski 1637 Holy Roman Empire entitled family line died out
6 Lubomirski 1647 Holy Roman Empire family exists
7 Jabłonowski 1698, 1733/34, 1743 Holy Roman Empire entitled family line died out
8 Sapieha/Sapieha-Rożański/Sapieha-Kodeński 1700 Holy Roman Empire

A confirmation of the old princely title

family exists
9 Sułkowski 1752 Holy Roman Empire family exists
10 Lichnowski 1773 Prussia family exists
11 Poniatowski 1765, 1847, 1850 Austro-Hungarian Monarchy (Bohemian title of Prince),
Grand Duchy of Tuscany, Austro-Hungarian Monarchy
family exists
12 Zajączek 1818 Russia title expired in 1826
13 Łowicki 1820 Russia

An additional title of prince donated to the wife of Grand Duke Konstantin and for their descendants

there were not children from this marriage. The title was expired
14 Radoliński 1888 Prussia family exists

Kingdom of Poland (Congress Poland)

[edit]
# Name Coat of Arms Title recognition Remarks
Princely Houses
1 Światopełk-Mirski 1821

A confirmation of the old princely title

family exists
2 Puzyna 1823

A confirmation of the old princely title

family exists
4 Ogiński 1824

A confirmation of the old princely title

family exists
5 Woroniecki/Korybut-Woroniecki 1844 and 1852

A confirmation of the old princely title

family exists

See also

[edit]

References

[edit]
  1. ^ "The Titled Families of the Polish–Lithuanian Commonwealth – Polish Genealogical Society of America". pgsa.org. Retrieved 2017-07-05.
  2. ^ Borowscy książęta. Kniaź Wołodimir Andrejewicz Chrobry, żonaty z He- leną, córką Olgerda, wnuk w. ks. moskiewskiego Iwana Danifowicza Kalety, pozostawił pięciu synów, z których Semen otrzymał Horowsk. Czy jednak książęta Borowscy, zjawiający się na Litwie, pochodzą od niego, trudno o tym orzec coś stanowczego, skoro Borowsk przeszedł następnie w posiadanie synowców Semena, a synów Jarosława; stanowisko zaś, jakie zajmowali na Litwie kniaziowie Borowscy, tak jest różne od stanowiska potomków Jarosława, brata Semena, że prędzej należy przypuścić, iż litewscy kniaziowie Borowscy stanowią zubożałą odrośl jednej z licznych kniaziowskich rodzin, o pochodzeniu których nic nie wiemy. Z kniaziów Borowskich spotykamy na Litwie kniazia Bohdana, który ma sprawę z Chłupiniczami w 1499 roku i kniazia Juriego, męża Barbary, córki Marcina Jurłowa, który w 1542 r. ma sprawę z kniaziem Illnszonką o dom w Wilnie (ML G i 32). Kniaź Juri, pomimo że nabył w 1547 r. od Chodkiewicza różne majątki, nie musiał być bogatym, skoro pełnił obowiązki marszałka dworu Hlebowicza, wojewody wileńskiego (ML 48 I 62). Kniaź Juri Borowski pozostawił syna Lwa i córkę Helenę, która w 1570 roku była żoną Hieronima Kwileckiego (ML 51). Kniaź Lew Juriewicz Borowski z synami, Janem i Mikołajem, I córką Maryną, żoną Stanisława Burby, wnosi skargę w 1599 r. na (jintowta o za- branie spadku, który im się po Podbercskim przynależał (Akta T. YIII).* https://archive.org/stream/poczetrodwwwie00boniuoft/poczetrodwwwie00boniuoft_djvu.txt source: Adam Boniecki: Poczet Rodów w Wielkim księstwie Litewskim
  3. ^ http://www.genpol.com/module-subjects-printpage-pageid-37-scope-all.html
  4. ^ Czartoryski at the Encyclopedia of Ukraine

Further reading

[edit]
  • Konarski S., 1958, Armorial de la noblesse polonaise titrée, Paris.
  • Kowalski M., 2007, Księstwa w przestrzeni politycznej I Rzeczpospolitej, [w:] I. Kiniorska, S. Sala (red.), Rola geografii społeczno-ekonomicznej w badaniach regionalnych, Instytut Geografii AŚ, PTG, Kielce, 2007, s. 177–186.
  • Leitgeber S., 1993, Nowy Almanach Błękitny, Oficyna Wydawnicza „Audiutor”, Poznań-Warszawa.
  • Olszewski H., 1969, Ustrój polityczny Rzeczpospolitej (w:) Tazbir J. (red.), Polska XVII wieku – państwo, społeczeństwo, kultura. Wiedza Powszechna, Warszawa, s. 52-83
  • Niesiecki K., Herbarz Polski (Polish Armorial) full title: "Korona Polska przy złotey wolnosci starożytnemi Rycerstwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego kleynotami naywyższymi Honorami Heroicznym, Męstwem y odwagą, Wytworną Nauką a naypierwey Cnotą, nauką Pobożnością, y Swiątobliwością ozdobiona Potomnym zaś wiekom na zaszczyt y nieśmiertelną sławę Pamiętnych w tey Oyczyźnie Synow podana TOM ... Przez X. Kaspra Niesieckego Societatis Jesu", Lwów, 1738.
    • "Korona Polska..." vol. 1
    • "Korona Polska..." vol. 2
    • "Korona Polska..." vol. 3
    • "Korona Polska..." vol. 4
Edition expanded by other authors: Herbarz Polski... vol. 4–10, published by Jan Nepomucen de Bobrowicz, Leipzig, 1841
  • Jasienica P., Myśli o dawnej Polsce, Warszawa: Czytelnik, 1990, ISBN 83-07-01957-5, OCLC 69526168
  • Klubówna A., Królowa Jadwiga. Warszawa 1986
  • Tęgowski J., Krąg rodzinny Jarosława Bogorii (w:) Genealogia – polska elita polityczna na tle porównawczym, Toruń 1993